۱۳۸۸ اردیبهشت ۳۱, پنجشنبه

ذرات معلق در هوا

ذرات معلق در هوا
نبايد تصور كرد كه تمامي آلاينده‌هاي هوا در حالت گازي هستند، بلكه تعداد زيادي از مواد شيميايي و آلاينده هوا به صورت ذرات معلق در هوا وجود دارند. ذرات معلق موجود در اتمسفر كشورهاي در حال توسعه به عنوان يكي از مسائل جدي زيست محيطي مطرح مي‌باشد. به طوري كه در گزارش منتشر شده توسط WHO در سال 1994 كه آلودگي هواي 20 شهر در آن مقايسه شده است، اكثر شهرهاي درگير از كشورهاي در حال توسعه بودند. در اين 20 شهر مورد مطالعه، در 17 شهر غلظت ساليانه ذرات معلق بالاتر از استاندارد NAAQS و در رنج mg/m3 600-200 قرار داشت. ذرات معلق موجود در هواي آزاد شامل TSP ، PM10 ، PM2.5 ، PM0.1 تركيبات فلزي، تركيبات معدني، دانه‌هاي گرده، ميكروارگانيسم‌ها و ذرات ناشي از فرايندهاي صنعتي و دوده مي‌باشد، كه توسط منابع مختلف منتشر مي‌شوند. اين ذرات داراي خصايص گوناگوني مي‌باشند كه از آن جمله مي توان به خواص فيزيكي، شيميايي و بيولوژيكي آنها اشاره كرد. طبق تحقيقات صورت گرفته در ايران، ايتاليا، سوئيس، آلمان و يونان بين 32-25 درصد ذرات معلق موجود در هواي شهرها داراي تركيبات آلي (حدود 400 تركيب) و بين 75-68 درصد آن داراي تركيبات معدني شامل سولفات، نيترات، آمونيوم، سيليسيوم، گوگرد، آهن، آلومينيوم، كلسيم، پتاسيم، سرب، روي، مس، تيتانيوم، منگنز، نيكل و واناديم مي‌باشد. همچنين مطالعات اپيدميولوژيكي كوتاه مدت و بلند مدت، اثرات معكوس و مضر ذرات معلق را بر روي سلامت، افزايش مرگ و مير، بيماريهاي تنفسي و قلبي – عروقي نشان داده است. باتوجه به موارد ذكر شده و اهميت ذرات معلق در آلودگي هواي شهرها و عواقب ناشي از آن به خصوص در كشورهاي در حال توسعه، در اين مقاله سعي گرديده‌است به طبقه‌بندي، منابع توليد، اثرات بهداشتي و اطلاعات مربوط به پايش و استانداردهاي ذرات معلق در كشورهاي در حال توسعه پرداخته شود.
افزايش ذرات معلق در هوا زمينه ‌ساز ... [ February 25, 2008 ]
آلودگي هوا ناشي از گازهاي اگزوز خودروها و دودكش كارخانجات منجر به فعال شدن حملات آسم در افراد مبتلا مي‌شوند. دكتر اسماعيل ايدني، فوق تخصص ريه در گفت وگو با خبرنگار بهداشت و درمان خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا) منطقه خوزستان، با اشاره به اين كه افزايش ذرات معلق در هوا نيز در زمينه‌ سازي حملات آسم نقش‌ دارند، اظهار كرد: آسم يك بيماري التهابي مزمن مجاري تنفسي است .
كه به صورت سرفه، تنگي تنفس و خس خس سينه بروز مي‌كند كه از علائم ويژه اين بيماري، تحريك پذيري راه‌هاي هوايي در مواجه با محركهاي مختلف و برگشت پذيري انسداد راههاي هوايي يا بدون درمان است.
وي افزود: اين بيماري سه شكل دارد كه يك فرم آن آسم آلرژيك (برون زا) است كه معمولا در كودكي و در پسران شايع‌تر است. در اين فرم فرد در مقابل عوامل حساسيت زا دچار واكنش‌هاي حساسيتي مي‌شود.
دكتر ايدني با اشاره به اين كه علائم آسم آلرژيك به صورت حملات سرفه، تنگي نفس و خس خس سينه بروز مي‌كند، افزود: فرم ديگر آسم غيرآلرژيك (درون‌زا) است كه پس از دوران بلوغ آغاز و شيوع آن در بين زن و مرد يكسان است. نوع سوم نيز آسم شغلي است كه افراد در محل كار دچار حملات آسمي مي‌شوند.
وي خاطرنشان كرد: شيوع آسم در كل جهان رو به افزايش بوده و در مناطق شهري بيشتر از مناطق روستايي است. با روند صنعتي شدن، موارد ابتلا به آسم نيز رو به افزايش گذاشته است.
غبار قهوه‌اي رنگ هوا در آسياي...
ایرنا-تحقيقات جديد نشان مي‌دهد آلودگي صنعتي هوا كه به صورت غباري تيره‌رنگ از جنس ذرات دوده مناطق وسيعي از نواحي جنوبي و شرقي آسيا را پوشانده‌است مي‌تواند نقشي بسيار مهمتر از تصورات پيشين بر آب و هواي كره زمين داشته باشد. به گزارش سايت اينترنتي "بي‌بي‌سي‌نيوز"، شواهد جديد نشان مي‌دهند اين آلودگي سبب افزايش شدت و تعداد طوفانها در اقيانوس آرام و به علاوه افزايش شكل‌گيري ابرهاي بزرگي مي‌شوند كه داراي نقش كليدي در آب و هواي كره زمين دارند. محققان دانشگاه "تگزاس اي‌اند ام‪ "E&Mدر "كالج استيشن" آمريكا در گزارش جديدي كه در شماره اخير نشريه مقالات آكادمي ملي علوم آمريكا به چاپ رسيده‌است اعلام كردند اثر مه تيره آسيايي هم‌اكنون حتي در قطب شمال نيز قابل مشاهده است. هم‌اكنون به رغم آنكه قوانين اروپايي سبب محدوديت و كاهش قابل توجه توليد ذرات معلق صنعتي نظير غبار، دوده و گوگرد در اروپا شده‌است، در آسيا درست روند معكوسي دنبال مي‌شود و گسترش سريع صنايع در آسيا سبب پيدايش "مه صنعتي" شده كه به ويژه در فصل زمستان و افزايش مصرف زغال‌سنگ، برخي مناطق اين قاره را مي‌پوشاند. به گفته محققان، انتشار ذرات معلق در هوا سبب مي‌شود قطرات ريز آب حول اين ذرات جمع شوند و در نتيجه شكل‌گيري ابرهاي بزرگ با سرعت بيشتري رخ بدهد. هنگامي كه فراواني ذرات معلق در جو بالا باشد، ابعاد قطرات ريز تشكيل شده درون ابرها پايين‌تر از حدي است كه قطرات باران شكل بگيرند و به همين علت ابرها به دليل عدم بارندگي داراي ابعاد بزرگتري مي‌شوند و عمر طولاني‌تري پيدا مي‌كنند. به علاوه، اين قبيل ابرها به دليل ويژگي‌هاي خاص گرماي بيشتري را از سطح زمين گرفته و به لايه‌هاي بالاتر جو منتقل مي‌كنند كه اين امر در آب و هواي كره زمين نقش مهمي دارد اما محققان هنوز نمي‌دانند چگونه بايد نقش ذرات معلق در هوا را در پيش‌بيني‌هاي آب و هوايي مورد استفاده قرار دهند. در مطالعات قبلي استفاده از اطلاعات ماهواره‌اي نشان داده بود ميزان ابرهاي شكل گرفته با كمك ذرات معلق كه سبب انتقال دماي سطح زمين به لايه‌هاي بالايي جو مي‌شوند، در نواحي شمال اقيانوس آرام افزايش يافته‌است به طوري كه اين ميزان در دهه ‪ ۱۹۹۴تا ‪ ،۲۰۰۵در مقايسه با دهه قبل از آن بين ‪ ۲۰درصد تا ‪ ۵۰درصد بيشتر شده كه اين وضعيت با افزايش طوفانهاي اقيانوسي نيز همراه بوده‌است. به گفته "رني ژنگ" محقق دانشگاه "تگزاس ‪ ،E&Mذرات معلق ناشي از آلودگي‌هاي صنعتي آسيا از يك طرف سبب پيدايش ابرهايي مي‌شوند كه اين ابرها گرما را از سطح زمين به لايه‌هاي بالايي منتقل مي‌كنند و از سوي ديگر همين ابرها سبب مي‌شوند ذرات معلق در جو زمين جابه‌جا شوند و حتي به نواحي قطبي برسند. برخي مطالعات نشان داده‌است كه انباشته شدن اين ذرات روي صفحات قطبي سبب جذب بيشتر نور خورشيد در اين يخها و آب شدن سريعتر آنها مي‌شود. افزايش آب شدن يخهاي قطب نيز به معناي كاهش پوشش يخي زمين و كاهش ميزان بازتاب نور خورشيد به فضا است. در واقع، ذرات معلق آسيايي در يك مرحله سبب افزايش شكل‌گيري ابرهاي بزرگ و انتقال دما از سطح زمين به لايه‌هاي بالايي جو شده و در مرحله ديگر سبب آب شدن يخهاي قطب و جذب بيشتر نور خورشيد مي‌شوند و به همين علت در مجموع اثر ذرات معلق آسيايي بر تغييرات آب و هواي زمين هنوز به درستي مشخص نيست.
آلودگى هوا چیست؟
آلودگى هوا به معناى مخلوط شدن هوا با گازها، قطرات و ذراتى است كه كیفیت هوا را كاهش مى دهند.
در شهرها ماشین ها، اتوبوس ها و هواپیماها و نیز صنایع و ساختمان سازى ممكن است باعث آلودگى هوا شوند. در خارج شهرها غبار حاصل از شخم زدن زمین ها به وسیله تراكتورها، ماشین ها و كامیون هایى كه در جاده هاى شنى یا خاكى مى رانند، ریزش كوه و دود حاصل از آتش سوزى بیشه ها و مزارع باعث آلودگى هوا مى شود.
اگر مجبورید از خانه خارج شوید، كارهاى خود را صبح زود انجام دهید یا آنها را به پس از غروب آفتاب موكول كنید.
یك عامل مهم دیگر آلودگى هوا در اغلب شهرهاى بزرگ گاز ازن در سطح زمین است. ازن در سطح زمین هنگامى تشكیل مى شود كه گازهاى آلاینده حاصل از اتومبیل ها و سایر وسائلى كه سوخت مصرف مى كنند با نور خورشید واكنش مى كنند؛ در نتیجه گاز ازنى به وجود مى آید كه براى انسان سمى است. این گاز ازن در شرایط ساكن بودن هوا، درخشندگى نور خورشید و آب و هواى گرم بیشتر به وجود مى آید. این ازن در سطح زمین را نباید با ازن «خوب» كه كیلومترها بالاتر در قسمت فوقانى جو زمین قرار دارد و اشعه ماوراء بنفش مضر خورشید را جذب مى كند اشتباه گرفت. اگزوز اتومبیل ها در شهرها آلاینده هاى متعددى را از خود خارج مى كند؛ از جمله:
مونواكسید كربن، دى اكسید نیتروژن، دى اكسید گوگرد، ذرات معلق از جمله ذرات كوچكتر 10میكرومتر، بنزن، فرمالوئید، هیدروكربن هاى چندحلقه اى.


آلودگى هوا چه علائمى در فرد ایجاد مى كند؟
آلودگى هوا مى تواند باعث تحریك چشم ها، گلو و ریه ها شود. سوزش چشم ، سرفه و احساس سنگینى در سینه در هنگام قرار گرفتن در معرض آلودگى شدید شایع است.
افراد مختلف واكنش هاى متفاوتى به آلودگى هوا نشان مى دهند. برخى ممكن است از احساس سنگینى در قفسه سینه و سرفه شدیداً ناراحت باشند و برخى دیگر ممكن است هیچ واكنشى نشان ندهند و متوجه آلودگى هوا نباشند. با توجه به این كه ورزش و فعالیت جسمى نیاز به تنفس سریع تر و عمیق تر دارد، ممكن است باعث تشدید علائم فوق شود. بیمارانى كه مبتلا به بیمارى قلبى مانند آنژین صدرى (درد قفسه سینه ناشى از كاهش خون رسانى به ماهیچه قلب)، بیمارى هاى ریوى مانند آسم یا آمفیزم هستند، معمولاً حساسیت بیشترى به آلودگى هوا دارند و زودتر از دیگران متوجه آن مى شوند.
یك عامل مهم آلودگى هوا در اغلب شهرهاى بزرگ گاز ازن در سطح زمین است. ازن در سطح زمین هنگامى تشكیل مى شود كه گازهاى آلاینده حاصل از اتومبیل ها و سایر وسائلى كه سوخت مصرف مى كنند با نور خورشید واكنش مى كنند؛ در نتیجه گاز ازنى به وجود مى آید كه براى انسان سمى است. این گاز ازن در شرایط ساكن بودن هوا، درخشندگى نور خورشید و آب و هواى گرم بیشتر به وجود مى آید. این ازن در سطح زمین را نباید با ازن «خوب» كه كیلومترها بالاتر در قسمت فوقانى جو زمین قرار دارد و اشعه ماوراء بنفش مضر خورشید را جذب مى كند اشتباه گرفت.

تأثیر آلودگى هوا بر سلامتى
خوشبختانه در اغلب افراد سالم با برطرف شدن آلودگى هوا علائم ناشى از آن هم برطرف مى شود. اما برخى افراد حساسیت بیشترى به اثرات آلودگى هوا نشان مى دهند.
كودكان ممكن است با میزان هاى كمتر آلودگى هوا احساس ناراحتى كنند. كودكان در مناطق داراى هواى آلوده بیشتر دچار برونشیت و گوش درد مى شوند. مبتلایان به بیمارى قلبى یا ریوى با شدت بیشترى به هواى آلوده واكنش نشان مى دهند. این افراد در طول دوره هاى آلودگى شدید هوا باید فعالیت هاى خود را در بیرون خانه محدود كنند و مراقبت هاى پزشكى بیشترى را خواستار شوند. به غیر از مرگ و میرهاى ناشى از آلودگى هاى بسیار شدید هوا در كوتاه مدت، هر روز بیشتر و بیشتر مشخص مى شود كه آلودگى هوا به مقدار كم در درازمدت مى تواند اثرات زیان آورى بر روى انسان ها داشته باشد. براى مثال تحقیقى كه به تازگى در آمریكا در كالیفرنیاى جنوبى انجام شده است نشان داده زنانى كه در طول دوران باردارى به علت آلودگى شدید هوا- در معرض مقادیر زیاد ازن قرار گرفته اند- با خطر تولد، تأخیر رشد جنین هایشان و تولد نوزادان كم وزن روبه رویند
افزایش ذرات معلق در هوا زمینه ‌ساز بروز حملات آسم است
آلودگی هوا ناشی از گازهای اگزوز خودروها و دودكش كارخانجات منجر به فعال شدن حملات آسم در افراد مبتلا می‌شوند.
آلودگی هوا ناشی از گازهای اگزوز خودروها و دودكش كارخانجات منجر به فعال شدن حملات آسم در افراد مبتلا می‌شوند. دكتر اسماعیل ایدنی، فوق تخصص ریه با اشاره به این كه افزایش ذرات معلق در هوا نیز در زمینه‌ سازی حملات آسم نقش‌ دارند، اظهار كرد: آسم یك بیماری التهابی مزمن مجاری تنفسی است كه به صورت سرفه، تنگی تنفس و خس خس سینه بروز می‌كند كه از علائم ویژه این بیماری، تحریك پذیری راه‌های هوایی در مواجه با محركهای مختلف و برگشت پذیری انسداد راههای هوایی یا بدون درمان است. وی افزود: این بیماری سه شكل دارد كه یك فرم آن آسم آلرژیك (برون زا) است كه معمولا در كودكی و در پسران شایع‌تر است. در این فرم فرد در مقابل عوامل حساسیت زا دچار واكنش‌های حساسیتی می‌شود. دكتر ایدنی با اشاره به این كه علائم آسم آلرژیك به صورت حملات سرفه، تنگی نفس و خس خس سینه بروز می‌كند، افزود: فرم دیگر آسم غیرآلرژیك (درون‌زا) است كه پس از دوران بلوغ آغاز و شیوع آن در بین زن و مرد یكسان است. نوع سوم نیز آسم شغلی است كه افراد در محل كار دچار حملات آسمی می‌شوند. وی خاطرنشان كرد: شیوع آسم در كل جهان رو به افزایش بوده و در مناطق شهری بیشتر از مناطق روستایی است. با روند صنعتی شدن، موارد ابتلا به آسم نیز رو به افزایش گذاشته است.
.

در مقابل آلودگى هوا چه باید كرد؟
به گزارش هاى روزانه سازمان هاى كنترل كننده كیفیت هوا توجه كنید. (در تهران مى توانید به وب سایت شركت كنترل كیفیت هوا WWW.AQCC.ORG مراجعه كنید و وضع آلودگى هوا را به تفكیك مناطق مختلف شهر ببینید.)
براى سنجش كیفیت هوا از معیارى به نام ضریب كیفیت هوا (AIR QUALITY INDEX=AQI) استفاده مى شود كه برحسب شدت آلودگى از صفر تا 500درجه بندى مى شود. AQI بالاتر از 100نشان دهنده هواى ناسالم است. در صورتى كه در منطقه زندگیتان AQI از 100بالاتر رفت به خصوص اگر هوا آفتابى باشد یا به علائمى مثل سنگینى قفسه سینه، سوزش چشم یا سرفه دچار شدید، خودتان را از هواى آلوده دور نگه دارید و اقدامات زیر را انجام دهید :
- حتى المقدور در طول روزهایى كه میزان آلودگى هوا بالاست در خانه بمانید. میزان بسیارى از آلاینده هاى هوا در داخل خانه كمتر از خارج خانه است.
- اگر مجبورید از خانه خارج شوید، كارهاى خود را صبح زود انجام دهید یا آنها را به پس از غروب آفتاب موكول كنید. این مسئله به خصوص از لحاظ اجتناب از ازن تولید شده در نتیجه تابش نور خورشید در هواى آلوده شهرهاى بزرگ اهمیت دارد.
- در شرایط آلودگى هوا از ورزش یا فعالیت جسمى شدید در خارج خانه اجتناب كنید؛ هرچه سریع تر تنفس كنید هواى آلوده بیشترى را وارد ریه هاى خود مى كنید. این اقدامات معمولاً در كودكان و بزرگسالان سالم جلوى ایجاد علائم را خواهد گرفت. اما اگر در نزدیكى یك منبع آلوده كننده مشخص زندگى مى كنید یا بیمارى مزمن قلبى یا ریوى دارید با دكترتان براى حفاظت خودتان از آلودگى هوا مشورت كنید
Top of Form
پديده آلودگي هوا در مناطق شهري و صنعتي از مهمترين مشکلات زيست محيطي مي باشد که سلامت انسان ها را تهديد مي نمايد. از جمله اين آلاينده ها، ذرات معلق در هوا مي باشد که به ازاي افزايش هر 10 ميكروگرم بر متر مكعب از آن در هوا، ميزان مرگ و مير 1 تا 3 درصد افزايش مي يابد. مطالعه حاضر با هدف تعيين ميزان آلودگي ذرات معلق در هواي شهر گچساران انجام گرديد.مواد و روش ها: اين يك مطالعه تحليلي به صورت طولي است كه نمونه هاي هوا (6936 نمونه) در اين بررسي به صورت 24 ساعته در طول سال 1384 جمع آوري گرديد. داده هاي جمع آوري شده با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون هاي آماري تي دانشجويي، آناليز واريانس و همبستگي پيرسون تحليل گرديد.يافته ها: نتايج حاکي از وجود ارتباط خطي مستقيم بين درجه حرارت هوا و ميزان غلظت ذرات معلق مي باشد (p<0.001)، به گونه اي که ميانگين اين ميزان در فصول تابستان (226.3 ميكروگرم بر مترمكعب)، بهار (167.8 ميكروگرم بر مترمكعب)، پاييز (111.6 ميكروگرم بر متر مكعب) و زمستان (85.7 ميكروگرم بر متر مكعب)، به ترتيب بيشترين تا کمترين مقدار را به خود اختصاص داده اند (p<0.05). همچنين ميانگين غلظت 24 ساعته آلاينده ها در ماه هاي مختلف نشان مي دهد که در سه ماه ارديبهشت، تير و مرداد، غلظت ذرات معلق بالاتر از حد مجاز (260 ميكروگرم بر مترمكعب) بوده است.نتيجه گيري: خشکي هواي منطقه، کمبود رطوبت هوا و بارندگي و درجه حرارت بالاي هوا همراه با وجود تاسيسات عظيم صنعتي در محدوده اين شهر از عوامل بالقوه بالا بودن آلودگي هوا در شهر گچساران مي باشد.

Bottom of Form00103111 1356 38640 كاربردي علوم پزشكي. amp;337880 بهداشت محيط اندازه‌گيري ذرات معلق (آلودگي) در هواي تهران به روش تجزيه به طريق اكتيو كردن PG آلودگي هواي محيطزيست ، خطري است كه بشر را در دنيا مورد تهديد قرار داده و متاسفانه در سالهاي اخير اين ذرات معلق در هوا روزبروز بعلل مختلف هوا را بيشتر آلوده مينمايد. از اينرو لزوم حفظ سلامتي بشر و بهتر ساختن محيط زيست‌دانشمندان را بر آن داشته كه بر روي ذرات مزبور مطالعه نموده و پس از تشخيص نوع آلودگي جهت دفع آنها اقدام نمايند. لازم است در كشور ما هم مانند كشورهاي مترقي، هواي محيطزيست را مطالعه نموده و عناصر تشكيل دهنده ذرات معلق را بروشهاي دقيق و حساس در آتمسفر نقاط پر جمعيت شهرها و نقاط صنعتي و معادن تعيين كرد. بهمني جهت لازم است در شهر تهران و اطراف آن به بررسي اين عناصر معلق در هوا اقدام نمود. روش اكتيواسيون روشي حساس ، دقيق و سريع براي شناخت و تعيين عناصر مختلف بعنوان ناخالصي در هوا آب - مواد خوراكي و مصرفي - فلزات و غيره ميباشد. چون در اين مركز تسهيلات عمده مانند رآكتوذ و وسايل اندازه‌گيري اكتيويته در دسترس است ، لازم است كه اين طرح با صرف هزينه مختصر اجراء شود.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر